ลูกเป็นโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังอักเสบหรือไม่?

 

         เมื่อลูกน้อยมีการผื่นแดงขึ้นที่หน้า หรือส่วนต่างๆของร่างกาย ก็จะทำให้คุณแม่หลายท่านกังวลกันไม่น้อย เกี่ยวกับอาการผื่นแดงที่เกิดขึ้นและมีคำถามตามมาอีกมากมาย เช่น ทำไมผื่นถึงขึ้น..ลูกแพ้อะไร..รักษาอย่างไร..ลูกจะหายหรือไม่..จะเป็นจนโตหรือไม่..ลูกเป็นโรคภูมิแพ้ผิวหนังหรือไม่?        

วันนี้เราลองมาทำความรู้อาการของโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังอักเสบกันนะคะ ว่าลูกของท่านมีอาการแบบนี้หรือไม่และถ้าเป็นควรทำอย่างไร

โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง (Atopic Dermatitis)

           เป็นโรคที่ผิวหนังมีการอักเสบเรื้อรัง เกิดจากการอักเสบของอวัยวะในแต่ละส่วนของร่างกาย สามารถพบได้ตั้งแต่เด็กทารกจนถึงผู้ใหญ่ ซึ่งตำแหน่งของร่างกายที่มักเกิดผื่นภูมิแพ้ผิวหนังในแต่ละช่วงวัยก็จะเป็นโรคภูมิแพ้ที่แตกต่างกัน  เช่น

• • เด็กแรกจนถึง 1 ขวบ จะมีผื่นส่วนมากพบบริเวณใบหน้า แก้ม คาง ตามลำตัว แขน ขา  โดยสาเหตุการแพ้ก็อาจจะมาจากแพ้อากาศ ฝุ่น หรือแพ้อาหารเช่น แพ้นมวัว ไข่ แป้งสาลี ถั่วเหลือง  ถั่วลิสง
  • เด็กเล็กถึงเด็กโต มักเกิดจากการแพ้เหงื่อ อากาศและฝุ่นละอองต่างๆ ส่วนใหญ่พบผื่นตามข้อพับแขน ขา ข้อ เมื่ออายุมากขึ้นอาการจะค่อยๆดีขึ้น อาจจะเหลือเพียงผิวแห้ง
  • ผู้ใหญ่ ส่วนใหญ่จะเป็นมีสิ่งกระตุ้น เช่น อากาศหนาว ฝุ่น หรือแม้กระทั้งการอาบน้ำที่มีอุ่นจัดๆก็สามารถทำให้เกิดการแพ้ได้ โดยจะเป็นๆหาย

และถ้าหากคนในครอบครัวสายตรง เช่นคุณพ่อ คุณแม่ เป็นภูมิแพ้ เช่น จมูกอักเสบภูมิแพ้ , ภูมิแพ้ผิวหนัง ,หอบหืด  อาจจะทำให้มีความเสี่ยงที่จะเกิดโรคได้มากขึ้น

 

 

อาการของโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง

1. 1. มีผื่นแดง แห้งเป็นขุย เป็นๆหายๆ เป็นระยะเวลานาน บางคนอาจจะมีน้ำเหลืองซึมๆ
   2. มีอาการคันและจะคันมากขึ้นเมื่อเหงื่อออก
   3. ถ้าเป็นผื่นแดงเรื้อรังผิวหนังจะหนาและมีรอยคล้ำ

การวินิจัยเบื้องต้น

           คุณหมอจะวินิจฉัยจากอาการและประวัติโรคภูมิแพ้ในครอบครัวเป็นหลัก และให้ทดสอบงดกินหรือหลีกเลี่ยงการสัมพัทสิ่งที่คิดว่าเป็นปัจจัยให้เกิดการแพ้   หากอาการไม่ดีขึ้น ก็จะต้องทำการทดสอบภูมิแพ้

การทดสอบภูมิแพ้ทำโดยวิธีใดได้บ้าง

สามารถทำได้ 3 วิธี คือ

1.ทดสอบทางผิวหนัง หรือที่เรียกว่า SKIN PICK TEST   เป็นวิธีการทดสอบภูมิแพ้ด้วยการสะกิดผิวหนัง   โดยการหยดน้ำยาสารก่อภมิแพ้ลงที่ผิวหนัง

ขั้นตอนการทดสอบ SKIN PICK TEST  

1. 1. ทำความสะอาดผิวหนัง กรณีที่เป็นเด็กทารกจะทดสอบที่หลังด้านบน  เด็กโตและผู้ใหญ่จะทดสอบที่บริเวณหน้าแขน
   2. หยดน้ำยาทดสอบลงบนผิวหนัง
   3. ใช้เข็มขนาดเล็กสะกิดผิวหนังผ่านบริเวณที่หยดน้ำยา
   4. รอประมาณ 15 – 20 นาที หากมีอาการแพ้จะปรากฏเป็นตุ่มแดง นูน บวม คันในผิวหนังบริเวณตำแหน่งที่หยดน้ำยา

ข้อดีของการทดสอบทางผิวหนัง

• • สามารถรู้ผลได้ทันที มีตรวจที่ถูกต้องมาก
  • ไม่มีความเจ็บปวด ไม่ต้องเจาะเลือด

ข้อควรระวังของการทดสอบทางผิวหนัง

• • ต้องงดรับประทานยาแก้แพ้อย่างน้อย 7 – 10 วัน

2.การตรวจเลือดหาแอนติบอดี้ต่อสารก่อภูมิแพ้ที่สงสัย (Specific IgE to food allergen / aeroallergen)  เป็นการทดสอบที่มีความเฉพาะเจาะจงสูง สามารถรู้ค่าการแพ้เป็นตัวเลขที่ละเอียดได้

ข้อดี

• • โดยสามารถทำได้ตั้งแต่วัยทารก
  • ไม่ต้องงดยาแก้แพ้
  • สามารถตรวจได้ทั้งภูมิแพ้อาหาร และภูมิแพ้ทางอากาศ

ข้อเสีย

• • รอผลนาน 7 – 10 วัน
  • มีค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง หากส่งตรวจ
  • ต้องเจาะเลือด

 

3.ทำ Challenge test  สำหรับเด็กนิยมทำ Oral challenge test  เป็นการลองกินอาหารประเภทที่สงสัยโดยอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์และสังเกตุอาการที่เกิดขึ้น  โดยแพทย์จะใช้ประวัติการกิน หรือสัมผัสด้วยความบังเอิญแล้วเกิดอาการ มาช่วยในการวินิจฉัย ว่าควรทำสอบอะไร

ข้อดี  : เป็นวิธีการทดสอบที่ดีและแม่นยำที่สุด

ข้อเสีย  : แต่มีความเสี่ยง อาจเกิดอาการแพ้ตามมาด้วย

การดูแลรักษาเมื่อมีผื่นแดงขึ้น

1. ทายา กินยา สำหรับเด็กทารกและเด็กเล็กควรปรึกษากุมารแพทย์ก่อน และควรทำตามคำแนะนำของแพทย์ ไม่ควรซื้อยามาใช้เองเพราะจะมีผลข้างเคียงในระยะยาว

• • ยาทา เช่น ยาสเตียรอยด์ชนิดทา , ยาทาลดการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ ,เวชสำอางสำหรับเด็ก  โดยการทายาควรทาตามที่แพทย์แนะเท่านั้น เช่นเด็กทารกบางคนมีผื่นขึ้นที่หน้า ถ้าเป็นยาสเตียรอยด์บางชนิดไม่ควรทาติดต่อกันเกิน 7 วัน
  • ยากิน เช่น ยาแก้แพ้เพื่อลดอาการคัน หรือยาสเตียรอยด์ชนิดรับประทานกรณีที่อาการผื่นรุนแรงมาก

2. หากว่าเรารู้แล้วว่าลูกแพ้อะไร เราก็ควรหลีกเลี่ยงไม่ให้ลูกสัมผัสหรือกินสิ่งที่แพ้ก็จะช่วย ลดอาการแพ้ได้

    

 

การป้องกันการแพ้ในเด็กเล็ก

        ในปัจจุบันยังไม่มีงานวิจัยถึงแนวทางการป้องกันโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังไม่ให้เกิดขึ้นได้  โดยโรคของผื่นภูมิแพ้ผิวหนังจะมีลักษณะเป็นๆ หายๆ มีช่วงกำเริบและมีช่วงที่ผื่นสงบ และการกำเริบของผื่นจะลดลงได้เมื่ออายุมากขึ้นและกว่า 80% จะหายได้เมื่อเข้าสู่วัยรุ่น 

วิธีการช่วยลดการเกิดผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง

• กินนมแม่อย่างน้อย 6 เดือน เนื่องจากมีงานวิจัยพบว่าการให้นมแม่เพียงอย่างเดียวอย่างน้อย 6 เดือนแรก จะช่วยลดการเกิดโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังได้
• ดูแลความสะอาดผิว โดยใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดสูตรอ่อนโยน สำหรับเด็กแรกเกิดผิวแพ้ง่ายโดยเฉพาะ
• หลังอาบน้ำ ควรทาครีมหรือโลชั่นสูตรอ่อนโยนสำหรับเด็กแรกเกิดผิวแพ้ง่าย เพื่อเพิ่มชุ่มชื้นให้ผิวหนัง โดยไม่ใช้ครีมหรือโลชั่นที่ผสม น้ำหอม แอลกอฮอล์ สเตียรอยด์ ซิลิโคน หรือสารกันบูด

        อย่างไรก็ตามเราควรสังเกตุอาการและผื่นแดงของลูก หากมีผื่นแดงมากขึ้นเรื่อยๆหรือมีอาการอื่นแทรกซ้อน ควรรีบพาลูกไปพบแพทย์เพื่อทำการตรวจอาการแพ้อย่างละเอียด หากปล่อยไว้นานอาจเกิดอันตรายกับลูกน้อยได้