ขั้นตอนการรักษารากฟัน

การรักษารากฟัน เป็นการรักษาฟันที่มีการติดเชื้อภายในโพรงประสาทฟันและคลองรากฟัน ด้วยการกำจัดเนื้อเยื่อที่อักเสบและสิ่งสกปรกต่างๆ ให้หมดไป เพราะหากไม่ได้รับการรักษารากฟัน แล้วปล่อยทิ้งไว้นานๆ มักจะทำให้เกิดอาการปวดอย่างหนัก จนกระทั้งต้องถอนฟันซี่นั้นทิ้งไปเลย ซึ่งการรักษารากฟันนั้นจะช่วยกำจัดสิ่งสกปรกที่อยู่ในโพรงประสาทฟันออกไป โดยที่เราไม่ต้องถอนฟันทิ้ง

ความหมายของโพรงประสาทฟัน

โพรงประสาทฟันและคลองรากฟัน คือ ช่องว่างทางกายภาพที่อยู่ภายในฟัน ซึ่งเป็นจุดศูนย์รวมของเส้นเลือด เส้นประสาท เนื้อเยื่อและเซลล์ต่างๆ ที่มาเลี้ยงฟันซี่นั้นๆ เมื่อโพรงประสาทติดเชื่อหรือว่าตาย ถ้าเราปล่อยทิ้งไว้นานๆ ไม่ทำการรักษา จะมีฝีหนองก่อตัวขึ้นที่ปลายรากฟันในกระดูกขากรรไกร ซึ่งสามารถทำลายกระดูกรอบๆ ฟันได้ ซึ่งจะทำให้มีอาการปวดฟันอย่างรุนแรง เมื่อเกิดแรงกดขณะบดเคี้ยว, เมื่อรับประทานอาหารที่เย็นหรือร้อนจัด จะเกิดอาการเสียวฟันหรือปวดฟันเป็นเวลานานกว่าปกติ, การเปลี่ยนสีของฟันเป็นสีดำ, เหงือกบริเวณใกล้เคียงบวมหรืออ่อนตัวลง อาการเหล่านี้เป็นอาการเบื้องต้นของการอักเสบของโพรงประสาทฟันและคลองรากฟัน เมื่อเกิดขึ้นกับเราแล้วไม่ควรปล่อยไว้นาน ต้องรีบไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจดูอาการทันที

หลายคนที่ไม่ยอมไปรักษารากฟัน เพราะกลัวว่าการรักษารากฟันจะเจ็บปวดมาก จึงปล่อยปัญหาฟันให้เรื้อรังจนกระทั้งต้องสูญเสียฟันซี่นั้นไป ดังนั้น เมื่อสังเกตเห็นฟันผุควรรีบมาพบแพทย์เพื่อตรวจดูอาการและรักษาด้วยวิธีไม่ซับซ้อนอย่างการ อุดฟัน เพราะหากปล่อยทิ้งไว้อาจจะต้องรักษารากฟันซึ่งมีขั้นตอนดังต่อไปนี้

ขันตอนแรกทันตแพทย์จะทำการตรวจดูฟันซี่ที่มีปัญหา ว่าสามารถรักษาด้วยวิธีใดได้บ้าง สามารถอุดฟันได้หรือไม่ ถ้าหากฟันผุถึงโพรงประสาทไม่สามารถอุดได้ ก็จะทำการรักษารากฟันให้กับคนไข้

2.จะทำการกรอฟันหาคลองรากฟันซึ่งเป็นรูเล็กๆ อยู่ต่อจากโพร่งประสาท ถึงปลายรากฟัน และทำการขยายคลองรากฟันให้ใหญ่ขึ้น

3.ใส่น้ำยาล้าง ในคลองรากฟันที่ขยายไว้ แล้วซับให้แห้งและใส่น้ำยาฆ่าเชื้อ

4.ปิดโพรงประสาทฟันด้วยวัสดุอุดชั่วคราว ประมาณ 3-7 วันเพื่อปล่อยให้ยาฆ่าเชื้อออกฤทธิ์

5.การรักษารากฟันจะต้องทำต่อเนื่องตามที่ทันตแพทย์นัด โดยจะทำประมาณ 3-6 ครั้ง (ขึ้นอยู่กับสภาพฟันของแต่ละคน) ทันตแพทย์จะล้างและขยายคลองรากฟัน แล้วใส่ยาฆ่าเชื้อโรคใหม่ หลังจากนั้นจะอุดปิดโพรงประสาทฟันด้วยวัสดุอุดชั่วคราวอีกครั้งไว้

6.เมื่อหนองแห้งดีและไม่มีเชื้อโรคแล้ว ทันตแพทย์จะทำการอุดปิดโพรงประสาทฟันถาวรโดยใช้วัสดุจำพวกยาง อุดตั้งแต่ปลายรากฟันถึงพื้นโพรงประสาทฟัน และปิดทับด้วยวัสดุทางทันตกรรมสำหรับอุดฟันถาวร

7.ทันตแพทย์จะทิ้งระยะเพื่อรอดูอาการ หากมีอาการปวดขึ้นมาอีก ต้องทำการรักษาซ้ำอีก และเมื่อแน่ใจว่าการรักษารากฟันประสบความสำเร็จ ทันตแพทย์จะทำการครอบฟัน เพื่อเพิ่มความแข็งแรงให้แก่ฟัน

8.แต่ถ้าหากปัญหาการอักเสบของโพรงประสาทมีอาการรุนแรง หลังการรักษารากฟันแบบธรรมดาแล้ว ยังมีอาการปวด เหงือกบวมหรือมีหนอง แสดงว่าการรักษาในข้างต้นล้มเหลว แพทย์จำเป็นต้องรื้อวัสดุเก่าออก และทำการรักษารากฟันใหม่ ด้วยการศัลยกรรมปลายรากฟันร่วมด้วย

เงาดำที่รากฟัน คืออะไร

ในบางคนเมื่อเอกซเรย์ฟันแล้วจะพบเงาดำที่ปลายรากฟัน ทั้งๆ ที่ฟันซี่นั้นไม่ได้มีอาการปวด หรือเปลี่ยนสีอะไรเลย ซึ่งเงาดำที่ปลายรากฟันนั้นหมายถึง เชื้อโรคที่ที่มีการลุกลามไปจนทำลายส่วนเนื้อเยื่อในโพรงประสาทแล้ว ซึ่งอาการแบบนี้ต้องรักษาด้วยการ รักษารากฟัน แม้ว่าฟันซี่นั้นจะยังไม่แสดงอาการใดๆ เลยก็ตาม

การปฏิบัติตัวหลังรักษารากฟัน

เมื่อรักษารากฟันเรียบร้อยแล้ว อาจมีอาการปวดหรือเสียวฟันบ้างเล็กน้อยหลังทำการรักษาๆ ซึ่งโดยส่วนใหญ่แล้วจะมีอาการเจ็บอยู่ 2-3 วันแรก สามารถทานยาแก้ปวดเพื่อบรรเทาอาการได้ แล้วไม่นานอาการเสียวฟันจะค่อยๆ หายไปเอง
ระมัดระวังในการใช้งานฟันซี่ที่อยู่ในขั้นตอนการรักษา เนื่องจากปริมาณเนื้อฟันเหลือน้อยลงฟันจะเปราะมากขึ้น รวมทั้งการอุดฟันในระหว่างรักษาเป็นการอุดเพียงชั่วคราว หากเกิดปัญหาวัสดุหลุดออกจากฟัน ให้รีบกลับไปพบแพทย์ทันที โดยไม่จำเป็นต้องรอให้ถึงวันนัด เนื่องจากเชื้อโรคในช่องปากอาจเข้าสู่คลองรากฟันได้
หากมีอาการปวดฟันซี่ที่อยู่ในระหว่างรักษาอย่างมากและนานเกินกว่า 2 วัน หรือมีอาการบวมมากผิดปกติ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที
การรักษารากฟันเป็นการรักษาที่ต่อเนื่อง หากคนไข้ไม่มาตามวันนัด ฟันซี่นั้นก็อาจจะเสียและต้องถูกถอนออกไปได้ ดังนั้นควรไปตามวันที่ทันตแพทย์นั้น อย่าคิดว่าเมื่อฟันไม่ปวดแสดงว่าการรักษาเสร็จสิ้นแล้ว

การรักษารากฟัน เป็นงานทันตกรรมที่มีความละเอียดอ่อน จำเป็นต้องได้รับความรวมมือจากคนไข้เป็นสำคัญ เพราะต้องมาตามวันนัด ต้องปฏิบัติตัวตามที่ทันตแพทย์แนะนำ ต้องระมัดระวังในการรับประทานอาหาร ในช่วงระหว่างการรักษา แต่เมื่อรักษาเรียบร้อยแล้ว ฟันที่ทำการรักษารากฟันจะอยู่ได้ตลอดชีวิตและยังเป็นฟันธรรมขาติของคุณเองที่ยังสามารถใช้งานได้ปกติ

คลินิกเฉพาะทางรักษารากฟัน : คลินิกทันตกรรมชิดลม สกายเทรน